Wpływ ciśnienia w oponach na transport drogowy

Prawidłowe ciśnienie powietrza w oponach ma niebagatelny wpływ na użytkowanie każdego samochodu. Po pierwsze pozwala ono wydłużyć okres korzystania z opon oraz ogranicza zużycie paliwa. Jednak najważniejszym parametrem jest tutaj bezpieczeństwo jazdy, a tym samym bezpieczeństwo całego ruchu drogowego, jego uczestników i przewożonych towarów. Jakie jest zatem właściwe ciśnienie w ogumieniu i jak je należycie sprawdzić?

Bezpieczeństwo i ekonomia

Mało kto zdaje sobie sprawę, że to właśnie opony samochodowe mają znaczny wpływ na bezpieczeństwo oraz ekonomikę jazdy. Należą one do tych elementów, o które warto należycie dbać. Jednym z podstawowym czynników w tym zakresie jest właśnie ciśnienie powietrza.

Szkodliwe jest zarówno zbyt wysokie, jak i zbyt niskie ciśnienie. Jeśli jest ono zbyt niskie, automatycznie zwiększają się opory toczenia (zwiększa się zużycie paliwa) i dochodzi do nadmiernego zużycia bieżnika opony, co w konsekwencji może spowodować wystrzał opony w trakcie jazdy. Zbyt wysokie ciśnienie z kolei zakłóca stabilność prowadzenia samochodu (bieżnik opony nie przylega w optymalnym stopniu do jezdni) i powoduje wydłużenie drogi hamowania.

Optymalne wartości ciśnienia

Optymalne wartości ciśnienia w ogumieniu podane są w fabrycznych instrukcjach obsługi samochodów. Z reguły też informacje te umieszczone są na każdej klapce wlewu paliwa. Również w każdym warsztacie wulkanizacyjnym i na stacji diagnostycznej otrzymamy wiadomość o tym jakie jest prawidłowe ciśnienie powietrza w kołach naszego samochodu. Dodatkowo dane te można także sprawdzić na stronach internetowych wielu producentów i dystrybutorów opon. W tym celu należy wybrać markę pojazdu, model oraz pojemność i moc silnika.

Ciśnienie w oponach powszechnie używanych samochodów osobowych i dostawczych zawiera się w przedziale od 0,15 megapaskali (1,5 atmosfery) do 0,3 megapaskali (3 atmosfery). Ważne jest też to, aby w każdej parze kół ciśnienie było jednakowe (z tolerancją do 0,01 Mps). W przypadku przedniej pary kół różnica może prowadzić bowiem do „ściągania” pojazdu na bok (w stronę koła o mniejszym ciśnieniu) lub mieć wpływ na nierównomierne hamowanie i działanie systemów bezpieczeństwa.

Ciśnienie powietrza w oponach ciężarowych powinno być dostosowane do obciążenia, prędkości i warunków użytkowania pojazdu. Pojazd musi być zważony przy pełnym załadunku na każdej osi. Należy zawsze przestrzegać poziomów ciśnienia zalecanych przez producentów pojazdów lub opon.

Gdzie i kiedy kontrolować ciśnienie?

Ciśnienie w ogumieniu należy często kontrolować – po przejechaniu każdych 2000 km, przy każdym tankowaniu lub minimum raz w miesiącu (gdy ktoś rzadko jeździ). Warto je badać także, gdy temperatura powietrza w nocy spada do minus kilku stopni, a w dzień utrzymuje się na wysokim poziomie (+10-15 stopni Celsjusza). Szczególną uwagę na ciśnienie warto zwrócić również przed każdą dłuższą podróżą.

Ciśnienie w oponach najlepiej sprawdzić na stacji paliw przy pomocy kompresora ze wskaźnikiem cyfrowym. Wartość ciśnienia można odczytać natychmiast po założeniu końcówki węża kompresora na zawór w kole. Można też wykorzystać do tego celu przenośny ciśnieniomierz wskazówkowy, jednak powinien posiadać on świadectwo homologacji.

W przypadku opon ciężarowych najlepiej pompować je w przeznaczonych do tego klatkach ochronnych w specjalistycznym serwisie samochodowym lub w serwisie dystrybutora pojazdu.

Uwaga!!! Pomiaru ciśnienia należy dokonywać gdy opony są zimne, inaczej wynik będzie obarczony dużym błędem. Trzeba zatem odczekać nawet kilkanaście minut po dojechaniu do miejsca kontroli.

Obowiązkowy system monitorowania ciśnienia w oponach

Poprawne ciśnienie w kołach jest niezbędne nie tylko do sprawnego, ale przede wszystkim bezpiecznego poruszania się po drogach. Dlatego też od 1 listopada 2014 roku obowiązkowym wyposażeniem wszystkich nowych samochodów wprowadzonych na rynek w UE jest system monitorowania ciśnienia w oponach (ang. TPMS). Wewnętrzny i bezpośredni system TPMS precyzyjnie nadzoruje ciśnienie i informuje centralny komputer zainstalowany w samochodzie o parametrach każdej opony. Ich upowszechnienie znacząco wpłynie na poprawę bezpieczeństwa jazdy.

Podsumowując

Właściwe ciśnienie w oponach to gwarancja bezpieczeństwa na drodze. Do tego dochodzi także aspekt ekonomiczny – opona z dostosowanym ciśnieniem pozwala zaoszczędzić na kosztach paliwa (a tym samym zmniejsza szkodliwy wpływ na środowisko naturalne) oraz będzie służyć kilka sezonów. Ciśnienie w oponach nie jest stałe i zależy od wielu czynników. Wartość ciśnienia w oponach należy regularnie kontrolować za pomocą manometru z odczytem wskazówkowym lub cyfrowym, spełniającym normy i certyfikaty. Sami nie jesteśmy bowiem w stanie precyzyjnie ocenić spadku ciśnienia, co może okazać się bardzo ryzykowne.