Przestępczość w transporcie, jak weryfikować partnerów?
Kradzieże, fałszerstwa, wyłudzenia towaru, napady na kierowców itp. to niestety wciąż powszechne zjawisko w europejskim transporcie drogowym. Nie ma chyba firmy z branży TSL, która chociaż raz nie padłaby ofiarą takiego przestępstwa. Metody są różne; od bardzo wyrafinowanych po nierzadko także bardzo brutalne. Do najczęstszych przestępstw należą wyłudzenia towarów przez zakładanie fikcyjnych firm lub podszywanie się pod legalnych przewoźników. Jednak i włamania do naczep na parkingach czy stacjach benzynowych także nadal są powszechne. Kradnie się wszystko; towary tanie i łatwe do sprzedania, towary bardzo drogie oraz całe zestawy pojazdów. Do przejęcia towaru dochodzi najczęściej w miejscu załadunki lub rozładunku oraz w trasie. Czy istnieje zatem skuteczna metoda aby nie dać się oszukać?
Poważne przestępstwa oraz incydenty kryminalne w 2014 r.
Stowarzyszenie Ochrony Transportowanych Zasobów (TAPA) przygotowało roczny raport na temat przestępstw w transporcie drogowym w 2014 roku. Raportem objęto terytorium Europy, Środkowy Wschód i Afrykę. Wyniki są niestety zatrważające.
W badanym okresie zarejestrowano aż 1102 incydenty kryminalne. Średnio notowano trzy poważne przestępstwa dziennie dotyczące kradzieży atrakcyjnych ładunków. Niestety rośnie też ilość przestępstw z użyciem siły dokonywanych przez zorganizowane gangi (każdego roku następuje 4,5% wzrost w tym obszarze). Kradzieże z pojazdów stanowią największy odsetek kradzieży towarowych (ponad 45% wszystkich incydentów odnotowanych w roku 2014). W ciągu roku były też 193 kradzieże z obiektów. Do uprowadzeń pojazdów doszło gównie na terenie Francji, Włoch i Afryki Płd. (łącznie 102 przestępstwa). Najmniejszą przestępczość notuje się w Niemczech, Wielkiej Brytanii i w Królestwie Niderlandów.
Statystyka ta nie obejmuje jednak wszystkich przypadków, bowiem ich większość niestety nie jest zgłaszana. Dane zebrane przez TAPA EMEA pochodzą od członków stowarzyszenia, organów ścigania oraz z mediów.
Polska nie brała udziału w badaniu, jednak i u nas z roku na rok rośnie liczba przestępstw związanych z kradzieżą w transporcie. Najczęściej odbywa się to w formie oszustwa (dane z GUS).
Dokładna weryfikacja partnera w transporcie
Nie ma niestety skutecznej metody aby zapobiec przestępstwom w transporcie drogowym, jednak można je znacznie ograniczyć. W związku z tym, że najczęściej do utraty ładunku dochodzi w wyniku oszustw ze strony podwykonawców, do najważniejszych spraw należy zaliczyć dokładną weryfikację partnerów biznesowych. Przed podjęciem współpracy z nową firmą, należy poprosić ją o przesłanie standardowych dokumentów aby uzyskać na jej temat jak najwięcej informacji. Informacje te warto sprawdzić w możliwych wywiadowniach gospodarczych tj. Krajowym Rejestrze Sądowym, Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej, Generalnej Inspekcji Transportu Drogowego, Krajowym Rejestrze Długów itp. Jeśli kontrahent jest z terenu Unii Europejskiej, można potwierdzić jego wiarygodność sprawdzając również NIP Unijny (Numer Identyfikacji Podatkowej płatnika VAT’u na terenie Unii Europejskiej). Można też skorzystać z usług wyspecjalizowanych instytucji zajmujących się odpłatnie pozyskiwaniem informacji dotyczących sytuacji gospodarczej danego przedsiębiorstwa, sprawdzaniem jego wiarygodności i wypłacalności. Jest to najlepsza forma sprawdzenia podmiotów z zagranicy, których dane nie są dostępne w naszych sądach gospodarczych.
Użyteczne są również giełdy transportowe, (np. www.timocom.pl) na których można porównać dane kontaktowe, sprawdzić referencje przewoźnika, zadzwonić na infolinię giełdy lub skorzystać ze specjalnego serwisu i uzyskać informacje odnośnie prawidłowości danych konkretnego klienta. Warto zasięgnąć także opinii o danej firmie wśród znajomych, przejrzeć różnego rodzaju doniesienia prasowe, czy prześledzić informacje dostępne na forach internetowych.
Należy sprawdzić też ważność polisy ubezpieczeniowej zleceniodawcy oraz zażądać od przewoźnika kopii dowodów rejestracyjnych wraz z ubezpieczeniami. Po podstawieniu pojazdu przez przewoźnika należy sprawdzić kopię licencji oraz potwierdzić czy wpisy w dowodzie są zgodne z bazą Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Koniecznie należy też zweryfikować tożsamość kierowcy.
Wszystkie z tych sposobów są niezbędne, gdyż przestrzeganie staranności kupieckiej może zdecydować o powodzeniu lub nie konkretnego przedsięwzięcia.
Jak wesprzeć bezpieczeństwo kierowców i przewożonych towarów?
Monitoring to obecnie prosty i tani sposób aby wesprzeć bezpieczeństwo kierowców i przewożonych ładunków. Kamery warto instalować w magazynach i bazach, w których ładowany jest towar oraz wewnątrz pojazdów. Dzięki temu można mieć pod kontrolą samochód, kierowcę i fracht. Kamery w uzasadnionych przypadkach mogą też pomóc w ustaleniu wydarzeń i uzupełnić je w dodatkowe dane.
Z pomocą przychodzą też nowoczesne systemy telematyczne, które integruje się z technologią nawigacji satelitarnej GPS. Dzięki tym programom można prześledzić trasę przejazdu i losy przesyłki oraz skontrolować pracę kierowców i jej czas. Dokładny zapis położenia pojazdu w czasie rzeczywistym zapewnia właściwy dozór nad flotą , a w razie kradzieży pozwala na skuteczną lokalizację.
Odpowiednie planowanie, przewidywanie i ubezpieczanie
Napadom na kierowców, kradzieży z pojazdów i kradzieży samych pojazdów w wielu przypadkach nie da się zapobiec. Jednak kluczową sprawą w tym obszarze jest ścisłe przestrzeganie trasy wyznaczonej przez dysponenta oraz parkowanie na sprawdzonych i strzeżonych parkingach (w miejscach wcześniej ustalonych). Zdecydowana większość napadów, rozbojów i kradzieży ma miejsce właśnie na parkingach podczas postoju. Warto zatem zadbać wcześniej o to, aby kierowca parkował na bezpiecznych, dużych, dobrze oświetlonych i monitorowanych parkingach i najlepiej takich, których pilnują wyspecjalizowane służby ochrony oraz obecne są częste patrole policji. Taki parking powinien być także wygodny i funkcjonalny, z dobrym zapleczem socjalnym, sanitarnym i innymi dodatkowymi usługami dla kierowców.
Bez wątpienia warto jednak zadbać też o odpowiednią polisę, która pokryje ewentualne szkody z tytułu kradzieży ładunku i samochodu, ubytku lub uszkodzenia towaru. Niestety w niektórych przypadkach koszt takiego ubezpieczenia może być sporym wydatkiem (przy dużej flocie), jednak jest to inwestycja, która może szybko się zwrócić.
Podsumowując
Niestety w branży transportowej coraz więcej słyszy się o fali wyłudzeń, kradzieży towarów i pojazdów, czy innych nadużyć. Dlatego tak ważne jest podjęcie właściwych środków aby im przeciwdziałać. Warto zatem sprawdzać, planować, przewidywać, korzystać z nowoczesnych technologii i dobrze się ubezpieczyć.