Rozwój nowoczesnych technologii w transporcie
Korzyści i zagrożenia transportu cyfrowego
Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES) wyraził opinię dotyczącą wpływu cyfryzacji i robotyzacji transportu na kształtowanie polityki UE. Zdaniem ekspertów nowoczesna technologia w dziedzinie mobilności osób i transportu towarów zapewnia ogromne korzyści. Dalszy rozwój tych technologii otwiera nowe perspektywy dla organizacji transportu na całym świecie. Komitet wskazał też pewne zagrożenia związane z bezpieczeństwem i odpowiedzialnością.
Na czym polega nowoczesny transport, jakie niesie ze sobą konsekwencje oraz jakie są zalecenia w tym obszarze?
EKES to organ doradczy Unii Europejskiej. Komitet ten wydaje opinie w różnych dziedzinach skierowane do Komisji Europejskiej, Rady UE i Parlamentu Europejskiego. Najnowszy dokument przedstawia skutki cyfryzacji dla systemu transportu (przede wszystkim różnorodne korzyści), ale także konsekwencje negatywne. Komitet rozważył wszystkie osiągnięcia i zagrożenia z punktu widzenia całego społeczeństwa oraz zarekomendował w jaki sposób uwzględnić te wyniki, wykorzystać szanse i właściwie zarządzać ryzykiem; a to wszystko w ramach kształtowania polityki UE.
Cyfryzacja wkroczyła na dobre do naszego życia. Nowe technologie widoczne są także w transporcie (zarówno w transporcie osób, jak i towarów). Istnieje kilka form cyfryzacji transportu. Po pierwsze informacje cyfrowe wykorzystywane są do wspierania jazdy samochodem, monitorowania, kontroli ruchu kolejowego, lotniczego, czy zarządzania ruchem statków. Kolejną dziedziną jest cyfryzacja informacji o pasażerach i towarach (platformy cyfrowe i giełdy transportowe służące planowaniu podróży i wykorzystaniu zdolności przewozowych). Jeszcze inną jest robotyzacja, znajdująca zastosowania w logistyce transportu towarowego.
Automatyzacja transportu wymaga oczywiście jeszcze rozwoju; mowa przede wszystkim o rozwinięciu środków transportu pod kątem ich interakcji z ludźmi, infrastrukturą i innymi systemami zewnętrznymi. Jednym z etapów tego rozwoju będą w pełni autonomiczne bezzałogowe i samojeżdżące pojazdy (samochody, autobusy, metro i konwoje ciężarówek), statki i systemy powietrzne. EKES apeluje zatem do UE o inwestycje w technologię i infrastrukturę transportu (zarówno tę cyfrową, jak i podstawową), na których można by oprzeć transport cyfrowy.
Cyfryzacja i robotyzacja całego systemu transportu prowadzi do zwiększenia wydajności, produktywności i bezpieczeństwa w transporcie towarowym i logistyce (poprzez zmniejszenie częstości błędu ludzkiego). Na pewno atutem jest tu także zmniejszenie emisji spalin poprzez poprawę efektywności energetycznej pojazdów, statków powietrznych i statków.
Z drugiej strony nowe koncepcje i procesy mogą prowadzić do likwidacji miejsc pracy (np. wprowadzenie transportu bezzałogowego zmniejszy zapotrzebowanie na pracowników transportu). Powodem obaw wydają się także konsekwencje dla bezpieczeństwa cybernetycznego i prywatności (w związku z ciągłym monitorowaniem zachowanie prywatności staje się bardzo trudne). Trzeba zatem zapewnić odpowiednią ochronę danych i zwiększyć zdolności w zakresie cyberbezpieczeństwa aby problem ten zniwelować. Ważną kwestią jest także odpowiedzialność w razie wypadku. Potrzebne są ramy i wymogi dotyczące gromadzenia danych w celu ustalenia odpowiedzialności za ewentualne zdarzenia komunikacyjne.
Cyfryzacja i robotyzacja transportu daje społeczeństwom wymierne zyski. Umożliwia ona bowiem lepszy dostęp i wygodę dla pasażerów, skuteczność i wydajność z punktu widzenia logistyki, większe bezpieczeństwo ruchu i ograniczenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Stwarza też nowe możliwości biznesowe dla przemysłu wytwórczego i sektora usług. Unia Europejska musi jednak podwoić wysiłki w dziedzinie innowacji, infrastruktury i dostosowania ram prawnych do nowych warunków działania (przede wszystkim chodzi o zharmonizowanie przepisów ruchu drogowego na szczeblu międzynarodowym).
Od lat trwają prace nad rozwojem nowoczesnych systemów oraz rozwiązań cyfrowych w transporcie. Zapewne za jakiś czas w pełni autonomiczny i bezzałogowy transport stanie się rzeczywistością. UE musi już teraz przygotować się na przyszłość i podjąć niezbędne decyzje w tym zakresie. Opinia i zalecenia EKES są w tym przypadku znaczące.
Informacja za: www.tlp.org.pl, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny „Wpływ cyfryzacji i robotyzacji transportu na kształtowanie polityki UE”
